Της αλυπίας η χώρα

  “ Ο σκοτεινός κύριος του Βέρτεκοπ ”. Ιερώνυμος Πολλάτος. Το ένα μυστήριο σε πάει στο άλλο. Και μόνο στο τέλος, κλείνοντας την ανάγνωση, μαθαίνεις πόσο κοντινό είναι αυτό το μυστήριο, ως τόπος τουλάχιστον, πόσο δίπλα είναι η Σκύδρα. Το μυθιστόρημα του Πολλάτου διασχίζει το Ιόνιο για να κλειστεί στα βουνά της Μακεδονίας, “ τα αγέρωχα μακεδονικά βουνά ”, να περάσει το κλεινόν άστυ και να επανακολληθεί, κάπως αργά, με τον ομφάλιο τόπο. Το διασχίζει ο χρόνος, από τον ισοπεδωτικό σεισμό στη Ζάκυνθο του 1953, στον εσωτερικό σεισμό της απώλειας, όταν αυτή εμπλέκεται με την ενοχή. “ Η ενοχή μπορεί ποτέ να γίνει μελαγχολία; ” το ερώτημα παραμένει τρομακτικά μετέωρο. Το διασχίζει ένας φωτεινός ποιητής και ένας σκοτεινός αναγνώστης. Τα σκοτάδια του Σολωμού τον φέρνουν στο μέσα φως. Αυτό το φως που φωτίζει τα σκοτάδια του δεύτερου. Ο Σολωμός, τα χειρόγραφά του, κορυφαίες στιγμές λεκτικής ψηλάφησης του έργου του, λες και θέλει ο συγγραφέας να εγκιβωτίσει τα όσα νιώθει γι' αυτόν,

  ΔΕΝΤΡΟ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ Μετακόμισαν και φέτος.  Μ΄ ένα μονάχα άλμα σε χρόνο ανύποπτο κατεβήκαν απ' τον τοίχο που' χαν στοργικά αναληφθεί. Μ΄ ένα άλμα ένας-ένας κάθε βράδυ και ως τα Χριστούγεννα τρύπωναν σ' ένα από τα κλαδιά του μπερδεύονταν με τα ξύλινα παιχνίδια τις λαμπυρίζουσες μπάλες τα αστέρια τα αναβοσβήνοντα λαμπάκια. Τα τελευταία βράδια άφηναν χώρο σε κείνους που προσφάτως είχαν βρει τη θέση τους στον τοίχο. Δεν ήξεραν  τους είπαν όμως οι προηγούμενοι πως μ' ένα άλμα -ένα μικρούλι άλμα χρειάζεται μοναχά- κι ύστερα εύκολα  όλα είναι εύκολα δίχως να το καταλάβεις καν έχεις περάσει απέναντι στην άλλη όχθη της εορτής.  Έτσι κι έγινε. Με μια ανάσα και βρέθηκαν στο θάλπος. Τι όμορφα από εδώ τι γιορτινά χαλάρωσε λες το μειδίαμά τους  ζεσταθήκαν  ένα φωτοστέφανο φάνηκε απάνω τους  ανέλπιστα γιορτινό. Ήταν το τελευταίο βράδυ. Ξημέρωνε Χριστούγεννα.  Μια λύπη μια νοσταλγία κάρφωνε αργά-αργά τους άλλους αυτούς που τους βρήκε το βέλος κατάστηθα.  Τα παιδιά χαίρονταν αδημ

  Η μνήμη έχει μέσα της το “σκέπτομαι” από την ινδοευρωπαϊκή καταγωγή της. Και το μνημόσυνο έχει μέσα του τη μνήμη. Και η Μνημοσύνη γεννήθηκε από τη Γη και τον Ουρανό. Και από τη Μνημοσύνη γεννήθηκαν οι εννέα μούσες, μία για κάθε βράδυ που εκείνη αντάμωσε με τον Δία. Από τις δικές της μνήμες γεννήθηκε η Τέχνη. Θυμούμαι. Δυο οι ποταμοί στον Άδη, ο ένας για να θυμάσαι, ο άλλος για να λησμονάς. Κι όταν είσαι στον Άδη, πρέπει έναν από τους δυο να πάρεις για να συνεχίσεις. Κι άλλοτε πρέπει να λησμονάς. Κι έρχεται πάλι έπειτα ο καιρός για να θυμάσαι. Εις μνήμην. Θυμούμαι σήμερα. Την ορφάνια των φίλων. Όταν ήταν όλοι τους εκεί. Όταν άρχισαν ένας-ένας να ανεβαίνουν. Ακαριαία, αιφνίδια, τρομακτικά. Στον παρόν της τότε γραφής σχεδόν προφητικά. Τους ανακαλώ ως μνημόσυνο. Ανακαλώ τη στιγμή ως μνημόσυνο. Και μνήμη. Ως τάμα στη Μνημοσύνη.