ίσαλος ημέρα

ΙΣΑΛΟΣ ΓΡΑΜΜΗ

Ίσαλος γραμμή, τα μέρη των πλευρών του σκάφους που συναντούν τη θάλασσα όταν επικρατεί απόλυτη ηρεμία. Κι όταν όχι, πού πάει η ίσαλος γραμμή; Την αναζητάς στον κυματισμό ή χάνεται στα βαθιά όπως η γραμμή του ορίζοντα;

Γραμμή από το γράφω και γράμμα από το γράφω. Γράφω γράμμα, στέλνω γράμμα, περιμένω γράμμα. Λέξεις, ίχνη στο χαρτί. Ίχνη στον άνεμο, τα λόγια πάνε κι έρχονται.

Ένα νήμα όπου ακουμπούν οι λέξεις την κυριολεξία, τη μεταφορά, την αμφισημία τους. Μια κλωστή να κάτσει η ζωή ν' ακροβατήσει, να ταξιδέψει ο προορισμός, τα όνειρα να κελαηδήσουν.

Νήμα, το νήμα της ζωής, το νήμα της στάθμης, η στάθμη του ύδατος. Σταθμός οι γνωριμίες, οι συναντήσεις των ανθρώπων. Και το λιμάνι σταθμός.

Λιμήν πλοίου μεν, αλυπία δ' όρμος βίου.

Πορεία πλοίου, πορεία ζωής. Η ζωή ρέπει στον θάνατο. Κι ο έρωτας αντίρροπο του θανάτου. Έρωτας, γλυκιά ανατολή. Φως ανέσπερο, η μετουσίωσή του στης αγάπης το μάλαμα. Αν έχεις τύχη, βρήκες το λιμάνι σου.

Ο τυχερός ναυτικός, έμπλεος νόστου και αγάπης, ταξιδεύει και μαγειρεύει στην κουζίνα του καραβιού. Αιχμαλωτίζει στιγμές παρηγορίας στη φωτογραφική του μηχανή. Θωπείες ξενιτιάς. Ροδαμός του παράδοξου οι στιγμές του μεροκάματου. Επιμύθιο της παραδοξότητας του βίου, ένα ποδήλατο!

Μ' αυτό ο ναυτικός ποδηλατεί στα γράμματα, στα όνειρά της, στο κατάστρωμα, στα λιμάνια της πλεύσης του. Στα μακρά και στα βραχέα κύματα του ραδιοφώνου, όπου τα τραγούδια επιβεβαιώνουν: Μοιάζει η ζωή σαν θάλασσα....

Μαγειρεύει και ζαχαροπλαστεί ο ναυτικός και ως δια μαγείας γεμίζει δώρα το καλάθι τις καλλιμέτωπης αγαπημένης του. Κι αυτή, άλλοτε ξένοιαστο κορίτσι, μικρή αμαδρυάδα, μοιράζεται τις χαρές της με τα δέντρα, τους ανέμους, το ταπεινό χορτάρι. Κι άλλοτε, γυναίκα στην πέτρα της υπομονής, κάνει το δάκρυ της μαργαριτάρι του γιαλού.

Πλέκει ο χρόνος, πλέκει κι εκείνη το νήμα της. Πού είναι η άκρη του; Στη ρόδα του ποδήλατου. Τεντώνει την κόκκινη κλωστή της κι εκείνος, πάλι ως δια μαγείας, αφήνει το πλοίο και ακροβατώντας, ποδηλάτης ισορροπιστής στην κόκκινη γραμμή του νήματος, εμφανίζεται στην αυλή του σπιτιού τους.

Πλέκονται τώρα ένθερμα τα χέρια και τα δάχτυλά τους γιατί πολύ περίμεναν. Πολύ.

Όλα στη γραμμή, πότε από δω, πότε από κει. Πότε μακριά, πότε κοντά. Πότε χτες, πότε σήμερα, αλλά πάντα μαζύ.

Όμως πότε το σήμερα έγινε τόσο μακρινό;

Η γραμμή τεντώθηκε, λύγισε πολλές φορές -μια ευθεία μαύρη, αμετάκλητη στο καρδιογράφημα. Και τότε έγινε σύνορο. Όριο αδιάβατο.

Μη πιεις νερό και με ξεχάσεις. Μη πιεις νερό της λησμονιάς. Ποτέ. Κι όταν δεν είσαι εδώ, πάντα μαζύ μου είσαι. Η άδεια παρουσία σου με συντροφεύει στις μέρες που έρχονται πιο μεγάλες και πιο αλμυρές από τη θάλασσα χωρίς εσένα.

Αυτό το αλμυρό νερό που μας συντηρεί και μας παλιώνει.

Το καλάθι της άδειασε. Η φωτιά έσβησε στην κουζίνα. Το ποδήλατο ακούμπησε στον τοίχο.

Κι εκεί που λες πως όλα τέλειωσαν, πάλι απ' την αρχή. Να η γραμμή, κόκκινη, φλογερή ξετυλίγεται από ένα καρουλάκι καλά τρυπωμένο άλλοτε στα φυλλοκάρδια, άλλοτε στους έλικες του νου. Και μια προκομμένη υφάντρια, η μνήμη, τυλίγει την απουσία με το ρούχο της αγάπης όσων έμειναν.

Ίσαλος και πάλι.

ΦΩΤΕΙΝΗ ΦΡΑΓΚΟΥΛΗ

στο λεύκωμα του 

Φώτη Μεταξά, Ίσαλος γραμμή. Φωτογραφίες από ταξίδια με φορτηγά πλοία 1955-1966, 

εκδόσεις Στεφανίδη, 2010 (300 αντίτυπα)

Υ.Γ.

Αν βάζαμε τα ποιήματα σε εικονοστάσια, αυτό το κείμενο της αγαπημένης Φωτεινής,

θα' ταν στο δικό μου.

Να μοσχοβολά αλμύρα, να το σκεπάζουν πλατανόφυλλα,

να το φωτίζει το φως μιας πανσελήνου που μόλις άρχισε να αχνοφαίνεται

πάνω απ' το κάστρο του Μολύβου. Να μιλά την επιστροφή. Πέρα από τον θάνατο, ασφαλώς.  

Αν μπορεί ακόμα ο λόγος να κατανύσσει, να κεντά, να σε διαπερνά,

κάτι να συντρίβεται μέσα σου και την ίδια ώρα να εγείρεται μέσα σε έκσταση και πραότητα 

εν σιωπή κατ' ουσίαν και απαλά, πολύ απαλά,

με μια βαθιά

πρωτόπλαστη νοσταλγία

αυτό το κείμενο το νιώθω να το έχει.

Τέτοια "ποιήματα" δεν παλιώνουν.

Τα "ακούς" διαβάζοντάς τα.

Και την ίδια ώρα επιστρέφουν 

μονάχα τους και χωρίς να τα καλέσεις

γνωρίζουν τον δρόμο και σε βρίσκουν

έχουν μάτια -όπως τα πλοία των αρχαίων και σε φτάνουν

σε καιρό και μέρες ανυποψίαστες, σημαδεμένες στιγμές, 

οι λέξεις του από κάπου ακροπατούν, εισέρχονται, 

σε αγγίζουν

έτσι να σε ιστορήσουν κάθε φορά

από την αρχή 

ξανά. 

Ο.Ν.

22/2/2022